foto

Samba

Nationale dansen weerspiegelen vaak de geschiedenis van een land. Een mooi voorbeeld hiervan is Brazilië en zijn nationale dans ‘de samba’. Deze term slaat op een groot aantal dansen die nauw aan elkaar verwant zijn en dezelfde historische achtergrond delen.

Het begon ruim vijfhonderd jaar geleden, toen de Spanjaard Vincente Yáñez Pinzón in 1500, als eerste Europeaan, Brazilië aandeed. Vier maanden later eiste Pedro Alvares Cabral het land op namens Portugal en werd de eerste nederzetting gesticht bij Salvador de Bahia.

Na de toe-eigening van het land trokken veel Portugezen naar Brazilië. Zij brachten de historische muziek en dansvormen uit hun moederland mee. Door de import van slaven uit Afrika  werd het land een mengeling van drie culturen (afrikanen, portugezen en de oorspronkelijke bewoners). De Braziliaanse indianen kenden oude, vaak op voodoo gebaseerde religies, zoals macumba en de bijbehorende religieuze dansceremonies en muziek. Hun cultuur heeft helaas weinig impact gehad op de ontwikkeling van de moderne dansvormen doordat ze zeer slecht behandeld werden door de indringers.

Zoals gezegd werd de traditionele Portugese dans- en muziekcultuur aan de smeltkroes van dansen toegevoegd. Met name fado's en folia's zijn interessant. `Fado' betekent `lot' en de begeleidende gitaarmuziek had vaak een melancholiek karakter. Folia's zijn expressieve dansen. Een opvallend kenmerk is het gebruik van grote, extravagante hoofdtooien. Ze zijn veel meer dan hoeden zomaar hoeden  voor de vrouwen. Wellicht is dit de historische basis voor de prachtige tradities die de vrouwen elk jaar tijdens het carnaval in Rio dragen.

 

De Slaven uit Afrika brachten hun eigen traditionele muziek en dansen mee. Ze hebben veel invloed gehad op de Braziliaanse muziek en dansvormen. Hun dansen waren vrij ingewikkeld en hun instrumenten waren heel ‘ritme-gericht’.
De ritme-instrumenten waren primitief maar zeer effectief: verschillende trommels, pandeiro's (tamboerijnen), chocallo's (holle buizen gevuld met harde zaden waarmee werd geschud), livro's (sigarendozen waarop met stokken werd geslagen) en nog  veel meergoedkope, eenvoudig te maken instrumenten.

Ze brachten ook veel dansen mee, zoals de batuque en de semba. Deze versmolten al gauw met de Portugese en indiaanse dansen en is de samba ontstaan!